Nieuwsbrief - Gebouwd erfgoed voor gemeenten
Nieuwsbrief - Gebouwd erfgoed voor gemeenten Nr. 1, januari 2021
Beste lezer,

We starten het jaar 2021 met een nieuwe nieuwsbrief voor gemeenten op het gebied van gebouwd erfgoed en aangelegd (groen) erfgoed. We merkten dat er behoefte is om hierover actuele informatie te ontvangen. De nieuwsbrief is voor iedereen die te maken heeft met gemeentelijke monumentenzorg. In deze nieuwsbrief leest u over onderwerpen en ontwikkelingen die voor u belangrijk zijn in de zorg voor het gebouwde en aangelegde erfgoed. We hopen u op deze manier nog beter te helpen in deze belangrijke taak.

In dit eerste nummer vindt u onder andere informatie over het adviseren bij werkzaamheden aan of bij een rijksmonument, rijksmonumentenregisterzaken en subsidies, maar ook nieuws over duurzaamheid, de Omgevingswet, onze kennisproducten en aanstaande bijeenkomsten.

Heeft u vragen of opmerkingen over de items uit deze nieuwsbrief? We zien ze graag tegemoet via info@cultureelerfgoed.nl. Ook suggesties voor volgende edities van deze nieuwsbrief zijn via deze weg van harte welkom.

U krijgt deze mailing eenmalig. Wilt u deze nieuwsbrief ook in de toekomst blijven ontvangen? Meldt u zich dan aan via het aanmeldformulier.

Met vriendelijke groet,

Susan Lammers, algemeen directeur Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed


Aanmeldformulier
Naar de Wegwijzer advies omgevingsvergunning
Advies vragen bij de RCE vanwege een omgevingsvergunning; hoe werkt dat?
‘Wie vraag ik om advies bij een aanvraag van een omgevingsvergunning voor een rijksmonument?’ ‘Wanneer betrek ik de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed bij een overleg of vraag ik preadvies?’ ‘En is dat eigenlijk verplicht?’ Veel gemeenten en omgevingsdiensten herkennen deze vragen.

Antwoorden hierop zijn te vinden in de Wegwijzer advies omgevingsvergunning. Dit is een praktisch hulpmiddel voor vergunningverleners, toezichthouders, handhavers, erfgoedmedewerkers en de gemeentelijke adviescommissies op het gebied van de monumentenzorg. De Wegwijzer laat eenvoudig zien hoe en wanneer gemeenten en omgevingsdiensten advies bij de RCE kunnen of moeten inwinnen: voor, tijdens en na een aanvraag van een omgevingsvergunning voor een gebouwd of groen rijksmonument. De Wegwijzer is toegankelijk via onze website.

In de Wegwijzer vindt u ook het document Uitgangspunten en overwegingen advisering gebouwde en groene rijksmonumenten voor erfgoedmedewerkers en gemeentelijke adviescommissies op het gebied van de monumentenzorg. Hierin leest u op basis van welke uitgangspunten en overwegingen de Rijksdienst adviseert.

Naar de Wegwijzer advies omgevingsvergunning
Naar de leeswijzer van het rijksmonumentenregister
Wegwijs in het rijksmonumentenregister
We krijgen regelmatig vragen over de omschrijving van rijksmonumenten in het rijksmonumentenregister. De omschrijving dient om het monument te kunnen identificeren. Maar wat is nu precies beschermd? Beschermd zijn onroerende zaken die expliciet in de omschrijving zijn opgenomen. Omdat de omschrijving door de jaren heen telkens een iets andere invulling heeft gekregen, is de ene omschrijving kort en de ander wat langer. Is sprake van een beschrijving die bestaat uit inleiding, omschrijving en waardering, dan moet de onroerende zaak in elk geval in de omschrijving zijn opgenomen om beschermd te zijn. Bij archeologische rijksmonumenten wordt de omvang van de bescherming bepaald door een kaart. Datzelfde geldt voor veel aangelegde (groene) rijksmonumenten. Meer informatie hierover is te vinden in de leeswijzer.

Wanneer toch onduidelijk is wat precies onder de bescherming van een rijksmonument valt, of percelen of adressering niet kloppen, kunt u een verzoek sturen om dit aan te passen. In het rijksmonumentenregister is bij elk rijksmonumentennummer de knop ‘vragen over dit monument?’ te vinden. Uw vraag wordt vervolgens door Team registratie in behandeling genomen. Zo helpt u het register actueel te houden. Een actueel register biedt duidelijkheid aan iedereen die met rijksmonumenten te maken heeft.

Naar de leeswijzer van het rijksmonumentenregister
Lees het rapport
Aandacht voor gevolgen groen erfgoed door droogte
Aan het eind van de zomer bracht de Inspectie Overheidsinformatie en Erfgoed het rapport ‘Aanhoudend droog' uit. Hierin doet de inspectie verslag van haar onderzoek naar de gevolgen voor groene monumenten door de extreme droogte van de afgelopen jaren. Met name op de zandgronden in Zuid en Oost-Nederland loopt groen erfgoed ernstige risico’s en levert dit blijvende schade op.

Het rapport bevat ook belangrijke informatie voor gemeenten. Zo wordt gemeenten aangeraden groen erfgoed als zelfstandig onderwerp op te nemen in de verplichte klimaatstresstesten. Op die manier is het goed in beeld en kunnen acties ondernomen worden om het te beschermen en bestendiger te maken tegen droogte. Ook kunnen de gemeenten het belang van groen erfgoed naar voren brengen bij de waterschappen en de provincies. Die organisaties besluiten namelijk tijdens droogte over de verdeling van het beschikbare water volgens de zogenaamde verdringingsreeks. Het is voor groen erfgoed van belang dat het hierbij zoveel mogelijk voorrang krijgt.


Lees het rapport
Bekijk de gereedschapskist
Hoe monumenten mee te nemen in de energietransitie? Deze gereedschapskist biedt handvatten
Het RCE Programma ‘Erfgoed en Duurzaamheid’ geeft een impuls aan het verduurzamen van monumenten. Verduurzaming staat hoog op de agenda bij monumenteigenaren en gemeenten. Om gemeenten te helpen monumenten en beschermde gezichten mee te nemen in de energietransitie heeft de RCE onderzoek laten doen naar voorbeelden van gemeentelijke beleidsinstrumenten. Hiervoor zijn 34 gemeenten, provincies en andere organisaties uit heel Nederland bevraagd. Het rapport is onlangs gepubliceerd op de website van de Routekaart Verduurzaming Monumenten en biedt u inspiratie voor het ontwikkelen van beleidsinstrumenten voor uw gemeente op het gebied van verduurzaming van monumenten. Meer informatie over het verduurzamen van historische gebouwen vindt u op onze website.

Bekijk de gereedschapskist
Naar veelgestelde vragen
Omgevingswet en cultureel erfgoed; praktische hulpmiddelen
Voor erfgoedambtenaren en gemeenten die zich voorbereiden op de komst van de Omgevingswet, hebben specialisten van de RCE en partnerorganisaties het afgelopen jaar verschillende publicaties ontwikkeld. In Minimale acties cultureel erfgoed onder de Omgevingswet staat vermeld wat gemeenten minimaal moeten regelen, en waar zij rekening mee moeten houden (zowel voor als na de inwerkingtreding van de wet). De Handreiking begrippenkader cultureel erfgoed onder de Omgevingswet is een handvat voor gemeenten om de begrippen voor cultureel erfgoed eenduidig toe te passen in het Omgevingsplan en om optimaal gebruik te kunnen maken van algemene rijksregels voor behoud van cultureel erfgoed. De Handreiking Adviesstelsel Omgevingskwaliteit biedt hulp bij het instellen van de gemeentelijke adviescommissie. Hier sluit een modelverordening op de gemeentelijke adviescommissie op aan.

Heeft u vragen over cultureel erfgoed onder de Omgevingswet? Neem een kijkje bij de veelgestelde vragen. Dit overzicht wordt regelmatig uitgebreid.

Naar veelgestelde vragen
Bekijk de vlog van Lieke
In beeld: het werk van een adviseur architectuurhistorie vanuit huis
Lieke Droomers vertelt in haar vlog hoe ze in deze tijd invulling geeft aan haar werk als adviseur architectuurhistorie. “We werken door vanuit huis. Dat vraagt om het nodige aanpassingsvermogen, maar je wordt ook creatief in het vinden van oplossingen. Zo leidde een eigenaar mij via videoverbinding door zijn rijksmonument. Dat werkte verrassend goed!”, aldus Lieke.

Bekijk de vlog van Lieke
Ander kort nieuws
  • Vanuit het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap is vanwege de Corona-maatregelen geld beschikbaar gesteld voor aanvullende, financiële ondersteuning van de creatieve en culturele sector. Eén van de steunmaatregelen is een leenfaciliteit voor publiekstoegankelijke rijksmonumenten: de Opengestelde Monumenten-Lening (OML). Deze leenfaciliteit is specifiek bestemd voor rijksmonumenten. Meer informatie over de lening is te vinden op de website van het Restauratiefonds. Daar vindt u ook een video over hoe de OML de molens van Kinderdijk ondersteunt in deze tijd.
  • Op 15 februari 2021 gaat het loket van het Kickstart Cultuurfonds opnieuw open. Het fonds ondersteunt culturele instellingen in projecten en maatregelen die te maken hebben met de gevolgen van de coronamaatregelen (fysiek en virtueel). Onder de categorie musea komen ook opengestelde monumenten hiervoor in aanmerking.
  • Kenniscentrum Immaterieel Erfgoed Nederland (KIEN) lanceerde in november Ruimte voor immaterieel erfgoed. Deze brochure biedt praktische tips en inspirerende voorbeelden om immaterieel erfgoed een plek te geven in de omgevingsvisie en het omgevingsplan.
  • Op 2 december gaven specialisten van de RCE en het ministerie van BZK een update over de stand van zaken rondom de invoering van de Omgevingswet. Het webinar Cultureel erfgoed in de Omgevingswet: een wetgevingsupdate is terug te kijken via onze website.
  • Gemeenten die geïnteresseerd zijn in het opstellen van een kerkenvisie, kunnen hun aanvraag voor een decentralisatie uitkering uiterlijk 15 februari 2021 indienen. Let op: dit is de laatste aanvraagronde.
  • Maak kennis met de videoserie Zien Verduurzamen Doet Verduurzamen waarin eigenaren van monumenten vertellen over de verduurzamingsmaatregelen die zij hebben toegepast.
Op de agenda
20
JAN
'Vind elkaar in erfgoed. Verken de Faro-werkwijze'
Informatiesessie subsidieregeling
20
JAN
De Kerk van Alle Kanten - De Open Kerk
Programma Toekomst Religieus Erfgoed presenteert tijdens een thematische live-uitzending de oogst van het programma. Interessant voor gemeenten die een kerkenvisie opstellen of dit overwegen.
03
FEB
De Kerk van Alle Kanten - Kerk in Perspectief
Thematische live-uitzending door Programma Toekomst Religieus Erfgoed.
04
FEB
'Vind elkaar in erfgoed. Verken de Faro-werkwijze'
Informatiesessie subsidieregeling
09
FEB
'Vind elkaar in erfgoed. Verken de Faro-werkwijze'
Informatiesessie subsidieregeling
09
FEB
Opleidingsaanbod Erfgoedacademie
Start Leerlijn Erfgoedbeleid
04
FEB
Netwerkbijeenkomst - Kunst in de openbare ruimte
Tijdens deze Netwerkbijeenkomst wordt het Stappenplan kunst in de openbare ruimte. Een leidraad voor beheer en behoud gepresenteerd.
11
FEB
HERE: Heritage Reflections
Een netwerkbijeenkomst voor ontmoetingen en uitwisseling van kennis tussen een nieuwe generatie erfgoedprofessionals en directeuren en leidinggevenden uit het werkveld.
17
FEB
De Kerk van Alle Kanten - Blik op de Toekomst
Thematische live-uitzending door Programma Toekomst Religieus Erfgoed.
Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed
Smallepad 5 | 3811 MG Amersfoort
Postbus 1600 | 3800 BP Amersfoort
033 – 421 7 421
info@cultureelerfgoed.nl
www.cultureelerfgoed.nl
Linkedin  Facebook  Twitter



Heeft u deze nieuwsbrief doorgestuurd gekregen en wilt u de nieuwsbrief ook zelf ontvangen? Schrijf u dan hier in.
Verzorgd door MailingLijst