De Update
Collecties en musea is een tweemaandelijkse mailing waarmee we u attenderen op
ontwikkelingen op het gebied van roerend erfgoed waar de Rijksdienst voor het
Cultureel Erfgoed (RCE) bij betrokken is. Heeft u vragen of suggesties? Laat het ons weten. |
|
|
---|
|
|
|
|
---|
| | V.l.n.r.: Jan Anderson (Streekmuseum), Susan Lammers (RCE), Marielle Hendriks (Erfgoedhuis Z-H) en Nel van Dijk (Reinwardt Academie). Foto: F. Scheplitz |
| | In november ondertekenden het Streekmuseum Jan
Anderson, het Erfgoedhuis Zuid-Holland, de Reinwardt Academie (AHK) en de
Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) een intentieverklaring om een
bewaarstrategie te ontwikkelen voor het museum. De bedoeling is om, nadat Jan
Anderson (85) niet meer voor het museum kan zorgen, de collectie als geheel en zonder
ingrijpen enkele decennia te bewaren en beslissingen aan toekomstige generaties
over te laten. Deze experimentele aanpak wordt omschreven als het
Doornroosje-scenario: de collectie wordt ‘in slaap’ gebracht om over vele
decennia weer ‘te ontwaken’. Met workshops en publicaties wordt het erfgoedveld geïnformeerd over dit scenario en de voorbereidende stappen die worden gezet. | |
|
|
---|
|
|
|
|
---|
| | | | De ING-bank startte in 1974
met de opbouw van een omvangrijke kunstcollectie om hun 150 kantoren wereldwijd
in te richten. Als dynamische collectie groeide deze mee met ontwikkelingen van
de bank. Door toenemende digitalisering, minder kantoren en andere architectuur
was er steeds minder plaats voor de kunstwerken. De afgelopen 10-15 jaar is de
collectie stap voor stap geslonken, mede door afstoting. Van de bijna 20.000
werken is een groot deel met succes online geveild. De hoofdconservator van de
ING-collectie Sanne ten Brink, en directeur Bernhard Brinkmann van Veilet bv
delen hun ervaringen in dit dubbelinterview.
| | |
|
|
---|
|
|
|
|
---|
| | | De RCE en Museum Boijmans Van Beuningen werken samen aan diverse onderzoeken.
Het museum neemt deel aan projecten van het programma ‘Erfgoed van de 20ste
eeuw. Een toekomst voor het nabije verleden’. Ook bij restauratieonderzoeken
van het museum wordt de expertise van de RCE ingezet. Daarvoor gingen onderzoekers
van het Rijkserfgoed-laboratorium met hun mobiele apparatuur naar het nieuwe depot van
het museum in Rotterdam. Ze geven in een weblog een kijkje achter de schermen. | |
|
|
---|
|
|
|
| | | | Negen musea in de Gooi en
Vechtstreek presenteren 2000 bijzondere objecten uit hun collecties via de nieuwe
collectieportal Gooisemuseumschatten.nl. Dit is een co-productie tussen de Gooise musea en het platform
Collectie Nederland. Met Collectie Nederland biedt de RCE Nederlandse
erfgoedinstellingen een basisinfrastructuur om collecties online te
presenteren. De Gooise musea maakten op deze infrastructuur een eigen
website. Door samenbrengen en koppelen van data kunnen collecties
gezamenlijk, per thema of afzonderlijk voor iedereen online toegankelijk worden
gemaakt. | |
|
|
---|
|
|
|
|
---|
|
| | | | Met ingang van 2022 kan
iedereen die op zoek is naar informatie over restitutie en cultuurgoederen die
tussen 1933 en 1945 zijn geroofd, geconfisqueerd, onder dwang verkocht of onvrijwillig
verloren, terecht bij de RCE. Hier is het eerste aanspreekpunt voor mogelijke
rechthebbenden en collectiebeheerders voor informatie en advies over het
restitutiebeleid, de te volgen procedure en het herkomstonderzoek. Ook onderzoekers
kunnen hier advies krijgen over onderzoek naar herkomstgeschiedenis. Het
informatiepunt is bereikbaar via restitutie@cultureelerfgoed.nl. | |
|
|
---|
|
|
|
|
---|
| | | | Op
24 januari 2022 wordt de Museumtalentprijs uitgereikt aan een jonge
erfgoedprofessional. Uit 22 aanmeldingen koos de jury drie jonge
professionals: Lizanne Gille (Spoorwegmuseum), Marieke Koppelmans (Limburgs
Museum) en Setareh Noorani (Het Nieuwe Instituut). Alle drie de kandidaten
onderscheiden zich door hun visie op het museumveld en hun innovatieve werkwijzen.
De Museumtalentprijs wordt door de RCE en het Mondriaan Fonds georganiseerd in
opdracht van de minister van OCW. De winnaar wordt bekendgemaakt tijdens
de nieuwjaarsbijeenkomst van de Museumvereniging. | |
|
|
---|
|
|
|
|
---|
| | | | Monumenten, collectiebeherende instellingen en historische parken in Limburg en Noord-Brabant hebben veel last gehad van de overstromingen deze zomer. Bij haar bezoek aan Kasteel
Wijlre besprak demissionair minister Van Engelshoven van OCW de toenemende
dreiging door wateroverlast en overstroming en de behoefte aan
informatievoorziening om de veiligheid van cultureel erfgoed te borgen.
Op de RCE website staat veel informatie over Veilig Erfgoed, de Kaart overstroming en cultureel erfgoed en de Waterposter. Ook vindt u er meer informatie
over de situatie in Limburg en
mogelijke schadevergoeding via de regeling WTS juli 2021; eigenaren kunnen nog
tot en met 15 december 2021 schade melden bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland.
|
|
|
---|
|
|
|
|
---|
| | | Initiatiefnemer Lima, het
Amsterdams Platform voor Mediakunst, en projectpartners Wikimedia Nederland, diverse universiteiten, Van Abbemuseum, Stedelijk Museum Amsterdam, Frans Hals Museum
en de RCE organiseren schrijfsessies om
Wikipedia-artikelen te realiseren. Het is onderdeel van een driejarig programma
om deze relatief jonge en onderbelichte kunstvorm via Wikipedia beter te
ontsluiten. Hiermee wil het platform mediakunst in Nederlandse collecties
toegankelijker en zichtbaarder maken voor een breed publiek. | |
|
|
---|
|
|
|
| | | | Iedere maand blogt Fransje Kuyvenhoven over een kunstwerk uit de Rijkscollectie RCE. Voor december koos ze ‘Het gele kopje’ uit 1924, een achterglasschildering gemaakt door Edith van Leckwijck (1899-1987). Hoewel ze de vormen van bloemen en schelpen vereenvoudigde en ze zonder dieptewerking weergaf, zette ze een compleet stilleven neer; ‘sensueel en muzikaal’ vond een criticus. In 1935 stopte ze met schilderen. De RCE bezit 10 werken van haar: schilderijen, tekeningen, een collage en deze achterglasschildering. | |
|
|
---|
|
|
|
|
---|
|
| | | |
---|
| | Sporen van slavernij en koloniaal verleden
Tijdens de Annual Meeting van ICOM Portugal vond de presentatie plaats van twee
Nederlandse projecten: ‘Sporen naar slavernij en koloniaal
verleden in museumcollecties’ en een pilotproject over herkomstonderzoek naar
objecten in relatie tot koloniaal verleden. Recent verscheen hierover de handreiking ‘Onderzoek naar sporen van slavernij en het koloniale verleden in de collectieregistratie’, voor musea en andere collectiebeherende instellingen.
Perskamer
Rietveld opgebouwd
In 1958 opende het Unesco
hoofdkantoor in Parijs zijn deuren. Het nationaal geschenk van Nederland was de
door Gerrit Rietveld ontworpen perskamer. In 1982 kwam het interieur terug naar
Nederland; sindsdien is het in beheer bij de RCE. Voor onderzoek naar dit
bijzondere interieur werd een reconstructie gemaakt. In de grote projectruimte
van het CollectieCentrum Nederland konden alle meubels op nagebootste
marmoleumvloeren worden geplaatst en bestudeerd. We maakten een timelapse van de opbouw.
Tijdschrift van de RCE
Het nieuwe nummer van het Tijdschrift van de RCE belicht onder meer de transformatie van een Delfts ketelhuis tot duurzaam kantoor, onderzoek naar kloostertuinen, de inrichting van Kasteel Eerde en de restauratie van het Pieter Teylers Huis. Ook zoeken we nog plek voor een gevelelement van de Zwarte Madonna.
Een
collectieplan schrijven? Dat doe je zo!
Een
nieuwe handleiding voor musea en andere collectiebeherende instellingen met
informatie over actuele ontwikkelingen op het gebied van collectiebeheer en handige
tips voor het maken van een collectieplan. Het is gratis te downloaden of als
boekje (gratis) te bestellen.
Gebouwd
om te bewaren. Waar staan we met erfgoeddepots in Nederland?
Diverse professionals, van
gemeente-ambtenaar tot gebouwbeheerder, van onderzoeker tot adviseur, vertellen in 'Gebouwd om te bewaren' over hun
ervaring bij het ontwikkelen, ontwerpen, beheren of onderzoeken van een
erfgoeddepot. Ze bieden
een unieke kijk op bijzondere gebouwen, bedoeld als inspiratie voor collega’s
in het erfgoedveld die bezig zijn met het optimaliseren van de opslag van
cultuurgoederen.
Onderzoeksrapporten over religieuze
interieurs
Met verkoop of
herbestemming van kerk of kloostergebouw dreigen vaak de interieurs verloren te
gaan. Onlangs verschenen de eerste vijf online publicaties over dit bedreigde
erfgoed. De onderzoeksrapporten maken deel uit van het Programma Toekomst
Religieus Erfgoed, dat zich richt op vraagstukken rond behoud en herbestemming
van kerken en kloosters, inclusief het roerend religieus erfgoed. Experts van
Museum Catharijneconvent en de RCE werken
samen om kennis te delen met kerkelijke eigenaars, overheden en
erfgoedprofessionals om toekomstbestendige keuzes te maken.
Installation Artworks in
Museums
Tatja Scholte, onderzoeker en conserveringsspecialist bij de RCE, deed onderzoek naar de bestendigheid van
kunstinstallaties. Ze ontwikkelde een model om opeenvolgende veranderingen
tijdens de biografie van de installatie te kunnen vergelijken. Dit biedt
inzicht en houvast bij het nemen van beslissingen voor conservering en
presentatie van deze kunstwerken. Van haar proefschrift The Perpetuation of Site-Specific Installation Artworks in Museums. Staging Contemporary Art verschijnt volgende
maand de handelseditie.
|
|
|
---|
|
|
|
|
---|
| | |
---|
| |
- Een voorstel voor modernisering van de Archiefwet is ingediend bij Tweede Kamer.
- Ter
gelegenheid van haar 20-jarig bestaan presenteerde de Restitutiecommissie, in
aanwezigheid van demissionair minister Van Engelshoven, de documentaire
Roofkunst en Restitutie.
- Per 1 januari 2022 is Vera
Carasso de nieuwe directeur van de Museumvereniging en Stichting Museumkaart.
- Sinds 28 november zijn er
aanvullende richtlijnen voor een verantwoord museumbezoek. Ze
zijn te vinden in het meest recente Museumprotocol.
|
|
|
---|
|
|
|
|
---|
| | |
Platformbijeenkomst Mobiel Erfgoed | 3 februari 2022, 14.00 tot 17.00 uur, online. | | Inclusief presentatie
van de Atlas Historische Infrastructuur en mobiel erfgoed. |
|
|
---|
|
Cursus Binnenklimaat in de praktijk, Erfgoedacademie | 6, 13 en 20 april 2022, op locatie en online | | Deze cursus is bestemd voor collectie- en gebouwbeheerders in musea en andere erfgoedinstellingen, gemeente- en provinciale ambtenaren erfgoed en musea. Lees meer...
|
|
|
---|
|
|
| |
|
---|
|
|