 | Dubbelportret in kamp Kramat, 1944 |
| | Bep Rietveld (1913-1999) | SCHILDER-TEKENAAR IN OORLOGS- EN VREDESTIJD
Bep Eskes - Rietveld, dochter van meubelontwerper en architect Gerrit Rietveld, schilderde en tekende haar hele leven portretten en stillevens. In de Tweede Wereldoorlog verbleef zij in verschillende Jappenkampen en maakte daar voor de moeders portretten van hun kinderen. Ook van zieke of gestorven kinderen, of van hun zonen die met 10 jaar werden overgebracht naar het mannenkamp. Vanwege de herdenking van het einde van de Tweede Wereldoorlog en de viering van 75 jaar vrijheid, is in Museum Flehite een aantal van deze dierbare kinderportretjes samengebracht in de tentoonstelling Bep Rietveld (1913-1999), schilder-tekenaar in oorlogs- en vredestijd. Daarnaast biedt de expositie een selectie van al het andere werk dat Bep Rietveld gedurende haar leven heeft gemaakt.
Elisabeth Eskes – Rietveld werd in oktober 1913 in Utrecht geboren als oudste dochter van Gerrit Rietveld en Vrouwgien Hadders. Als kind adoreerde Bep haar creatieve vader en hoewel hij haar later als mens teleurstelde, is ze altijd een groot bewonderaar gebleven van zijn werk. Dat zie je ook terug in haar schilderijen, waarbij geportretteerden vaak op een door haar vader ontworpen stoel zitten.
Charley Toorop
Al op jonge leeftijd bleek dat Bep talent had voor tekenen en schilderen. Door haar vader werd ze op dat gebied niet bepaald aangemoedigd, die vond dat na Mondriaan de schilderkunst overbodig was geworden. Bep liet zich hierdoor echter niet uit het veld slaan. Via haar vader kwam in ze contact met Charley Toorop die haar liet kennismaken met allerlei kunstvormen en haar aanmoedigde om zich verder in het schilderen te bekwamen. De invloed van Charley op de stijl van Bep is in haar vroege werk goed zichtbaar.
Tekenaar in oorlogstijd
Bep Rietveld trouwde jong en kreeg haar eerste kind op haar negentiende. Het huwelijk hield niet lang stand en in 1937 vertrok Bep met haar zoontje Fons naar Nederlands-Indië om een nieuw leven te beginnen met jeugdvriend Dennis Coolwijk. Er werden drie kinderen geboren, waarvan er één overleed. Toen de oorlog uitbrak werd Bep met haar kinderen geïnterneerd in een Jappenkamp. In deze zware en onzekere periode maakte zij meer dan honderd portretten van medegevangenen en hun kinderen. De portretten waren soms het enige aandenken voor de moeders aan hun overleden kinderen of hun zonen die werden weggevoerd naar de mannenkampen en waarvan het onzeker was of ze die ooit nog terug zouden zien. Het tekenen gaf ook Bep houvast. Zij tekende met krijt op elk stuk papier dat zij maar te pakken kon krijgen.
Na de oorlog keerde Bep terug naar Nederland. Ook het tweede huwelijk had geen standgehouden en ze trouwde opnieuw, met Derk Eskes. In dit huwelijk werden drie dochters geboren. Voor Bep kwamen de kinderen op de eerste plaats en in deze periode was er voor schilderen niet veel tijd, maar soms lukte het toch. Ze werkte dan in de woonkamer, omgeven door de meubels van haar vader. Toen haar zes kinderen het huis uit waren heeft zij nog veel en in hoog tempo gewerkt tot aan haar dood op 9 maart 1999.
Catalogus
Martine Eskes, één van de dochters van Bep, heeft zich de afgelopen jaren ingespannen om uit het oog verloren werken van haar moeder op te sporen en te fotograferen voor een digitaal overzicht van haar werk. Via een oproep op de website bep-rietveld.nl en later ook via de NOS, is de collectie met 100 werken uitgebreid naar 370. Van de vele kampportretten die Bep tekende, zijn er 32 boven water gekomen. Deze 32 tekeningen zijn in Museum Flehite te zien. Bij de tentoonstelling verschijnt ook een catalogus met het werk uit de expositie. Deze zal o.a. verkrijgbaar zijn in het museum.
Documentaire NOS
De zoektocht naar de portretten is vastgelegd door de NOS.
De NOS-documentaire ‘De kampportretten van Bep Rietveld’ volgt Martine Eskes bij het opsporen van haar moeders tekeningen en portretteert de mensen achter die portretten: overlevenden van de Japanse bezetting in toenmalig Nederlands-Indië.
De documentaire is te zien op zaterdag 15 augustus, 20.44 uur, NPO 2.
De tentoonstelling loopt van 16 augustus t/m 24 januari 2021.
|
|
|
 | Dick en Riemt Legger in Jappenkamp, 1945 |
|
|
| |  | Immetje Schaddé van Doren,1988 |
|
|
|
|
-1984.JPG?v=20200609162505) | Bloemenstilleven (narcissen),1984 |
|
|
