| De Update
Collecties en musea is een tweemaandelijkse mailing waarmee we u attenderen op
ontwikkelingen op het gebied van roerend erfgoed waar de Rijksdienst voor het
Cultureel Erfgoed (RCE) bij betrokken is. Heeft u vragen of suggesties? Laat het ons weten. |
|
|
|---|
|
|
|
|
|---|
| | | C.H.J Leickert, olieverf op doek, 1866, NK 2060 |
| | De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) doet de komende vier jaar
aanvullend herkomstonderzoek naar de gehele NK-collectie. Ook wordt de
(digitale) informatie over deze WOII-cultuurgoederen beter beschikbaar gesteld. Deze
intensivering is onderdeel van de maatregelen die toenmalig minister van OCW Van Engelshoven vorig jaar
aankondigde. Het doel is om de
herkomst van de NK-collectie completer in beeld te krijgen en (erfgenamen van)
de oorspronkelijke eigenaren op te sporen en te benaderen, zodat zij een
verzoek tot teruggave kunnen indienen.
De RCE is sinds 1 januari
2022 het eerste aanspreekpunt voor vragen, advies en informatie over de
restitutie van WOII-cultuurgoederen. Belanghebbenden, musea, onderzoekers,
studenten en andere geïnteresseerden kunnen hun vragen mailen naar restitutie@cultureelerfgoed.nl.
Meer informatie over het
restitutiebeleid, het herkomstonderzoek en de NK-collectie staat in
het nieuwste Tijdschrift van de RCE (pag. 28), op de RCE website of in de NK-portal.
|
|
|
|---|
|
|
|
|
|---|
| | | Noorani en Van der Lingen (Mondriaan Fonds) |
| | Setareh Noorani is
de winnaar van de Museumtalentprijs 2021. Als architect en onderzoeker maakt ze deel uit van het experimentele collectief Zenevloed. Ze leidt sinds twee jaar het onderzoeksproject Collecting Otherwise bij Het
Nieuwe Instituut. Dit project richt zich op het ontwikkelen van alternatieve
methoden voor het verwerven, classificeren en uitdragen van erfgoed. Daarnaast werkt ze aan projecten rond het dekoloniseren van de archieven, en het
betrekken van nieuwe doelgroepen. Haar werk komt voort uit een intrinsieke
motivatie beter te begrijpen hoe de geschiedenis zich heeft gevormd en deze tegen
het licht te houden en te bevragen.
Naast Setareh waren Lizanne Gille (Spoorwegmuseum) en Marieke Koppelmans (Limburgs Museum) genomineerd voor de
Museumtalentprijs 2021.
|
|
|
|---|
|
|
|
| | | Onderdelen van de schilderskist |
| | Het
Rijkserfgoedlaboratorium ontving van mevrouw Holthuijzen en de heer van der Sluis een uniek geschenk:
een volledig intacte schilderskist met Talens Rembrandt-verf, penselen,
bindmiddel en vernis, palet en verfcontainers. Alles wat de kunstenaar nodig
heeft om in het atelier of ‘en plein air’ te schilderen. De nog ongebruikte kist
is een bijzondere aanwinst voor de historische materialencollectie van de RCE.
Royal
Talens en de RCE doen sinds enkele jaren onderzoek in het archief van Talens. De
referentiecollectie en het onderzoek maken duidelijk hoe belangrijk het is dat producenten
hun (productie)archieven goed bewaren, onderhouden en ontsluiten. Het huidige onderzoek naar productie en toepassing van Talens-producten in kunstobjecten maakt deel uit van het programma Erfgoed van de 20e eeuw. |
|
|
|---|
|
|
|
|
|---|
|
| | | | | Tijdens het Lab op
pad-project brengen onderzoekers van het Rijkserfgoedlaboratorium hun
onderzoeksapparatuur naar musea. Op zaal worden kunstvoorwerpen van regionale musea kosteloos onderzocht. Bezoekers van het
gastmuseum kunnen zo ook een kijkje achter de schermen nemen. Het eerstvolgende
Lab op Pad wordt georganiseerd in Museum Jan Cunen in Oss, op 25 en 26 maart.
Musea en restauratoren zijn welkom voorwerpen voor onderzoek aan te melden.
Op
vrijdag 25 maart kunnen museumprofessionals om 15:00 uur deelnemen aan een rondleiding over preventieve conservering. Er wordt
kennis gedeeld over aspecten die spelen bij het opstellen van museale objecten, zoals klimaat, lichtinval en een veilige omgeving. Bij de adviseurs van de RCE kunt u ook individueel een vraag
voorleggen of meer te weten komen over bruiklenen.
Mail voor aanmelding van
objecten, voor de rondleiding en speeddates met adviseurs uiterlijk 21 maart naar a.van.wely@cultureelerfgoed.nl. | |
|
|
|---|
|
|
|
|
|---|
| | | | | Wilt u ook deel
uitmaken van het Nederlands-Vlaams Netwerk Co-waarderen in en rond musea?
Tijdens een verkennende dialoog in 2021 zijn er in dit groeiende netwerk
diverse vraagstukken benoemd waar gezamenlijk antwoorden op worden gezocht. Want
ondanks goede voorbeelden en inspanningen vormt ‘participatief
waarderen’ nog steeds een grote uitdaging. Daarom zijn er twee thema-werkgroepen samengesteld
waar erfgoedwerkers in een aantal bijeenkomsten zelf aan de slag gaan. Naast
het uitwerken van tops en flops en bevragen van betrokkenen bij
co-waarderingstrajecten, worden in de werkgroepen uitdagingen voor de toekomst
in kaart gebracht. Er is nog plek! | |
|
|
|---|
|
|
|
| | | | Vrijdag 25 maart
staat glas centraal tijdens GLAS2022 in het Rijksmuseum Amsterdam. Vanuit
verschillende disciplines wordt gekeken naar dit materiaal; van
archeologie tot design, en van glasblazer tot natuurkundige. GLAS2022 is een
symposium vol inspirerende lezingen, discussies én een bezoek aan de collectie
van het Rijksmuseum.
GLAS2022 wordt
georganiseerd door De Glasgenoten: Museum Boijmans Van Beuningen, Allard
Pierson, Nationaal Glasmuseum, Marc Barreda, De Nederlandse Vereniging van
Vrienden van Ceramiek en Glas (Vormen uit Vuur), Kunstmuseum Den Haag, Atelier
van Beemen, het Rijksmuseum en de RCE.
| |
|
|
|---|
|
|
|
|
|---|
|
| | | | | | In het
kader van het programma Erfgoed van de 20e eeuw publiceert de RCE een serie
blogs over lopende onderzoeken. Zo schrijft onderzoeker Rika
Pause over haar onderzoek naar synthetisch organische
pigmenten. Het duiden van specifieke pigmenten leert ons veel over de
herkomst van een werk en de werkwijze van kunstenaars. Het onderzoek van Pause bestaat
uit drie concrete stappen met als eindproduct een publicatie waarin de moderne
organische pigmenten worden beschreven. De eerste resultaten presenteerde ze bij het Netherlands Institute for Conservation+Art+Science (NICAS) op 10 februari 2022. | |
|
|
|---|
|
|
|
| | | Terra Nostra, Amry Blaupot ten Cate |
| | | De Friese kunstenares Amry Blaupot ten Cate (1902-2002) was een avontuurlijke wereldburger. Dat
is ook in haar werk te zien. Ze experimenteerde onder meer met textiele
werkvormen en collages in verschillende materialen. Dit geappliqueerde doek
‘Terra Nostra’ uit ongeveer 1965, is daar een voorbeeld van. Waar zou ze deze aardse tinten gezien
hebben? | |
|
|
|---|
|
|
|
|
|---|
|
| | | |
|---|
| | Tijdschrift van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed
De eerste editie in 2022 verscheen op 17 februari, met artikelen over o.m. cultuurhistorische schatten in en rond het IJsselmeer, over het project
‘Kunst blijft slapen’ in Rotterdam, over restitutie van cultuurgoederen met een Tweede Wereldoorlogsverleden en over archeologische vondsten die duiden op een offerplaats. Het tijdschrift is online te lezen.
De toekomst van een
collectie. Ontzamelen in de praktijk
Behalve verzamelen kan
ook ontzamelen deel uit maken van een collectiestrategie van musea. Het Bijbels
Museum rondde na een zorgvuldig proces
van ruim twee jaar zijn ingrijpende koerswijziging af met de succesvolle
overdracht van vrijwel de hele collectie aan collega-musea en andere
erfgoedinstellingen. De ervaringen werden beschreven in de nuttige
handreiking 'De toekomst van een collectie. Ontzamelen in de praktijk'.
The Perpetuation of
Site-Specific Installation Artworks in Museums. Staging Contemporary Art
Tatja
Scholte, onderzoeker en conserveringsspecialist bij de RCE promoveerde op haar onderzoek naar de bestendigheid van
kunstinstallaties in musealiseringsprocessen. De handelseditie is als hardcover
te bestellen of als openaccesspublicatie te downloaden via Amsterdam University Press.
|
|
|
|---|
|
|
|
|
|---|
| | |
|---|
| |
- Pieternel Fleskens treedt op 15 maart in dienst bij de RCE als hoofd Kunstcollecties.
- Gemeenten en provincies hoeven hun vervreemdingen sinds de zomer 2021 niet meer via de Staatscourant te publiceren, maar via hun eigen provinciale en gemeentebladen.
- In januari 2022
heeft Barbara Siregar afscheid genomen als directeur Inspectie Overheidsinformatie en Erfgoed. Ze wordt opgevolgd door waarnemend directeur
Olaf Andersen en plaatsvervangend directeur Erik Martijnse.
- De Raad voor Cultuur stelt een commissie aan om te onderzoeken hoe de culturele en creatieve
sector digitalisering als kans kan aangrijpen.
- De Inspectie
Overheidsinformatie en Erfgoed presenteerde het rapport Naar een verbeterde registratie van de rijkscollectie. Staatssecretaris
Uslu van Cultuur en Media bood het rapport met haar reactie aan aan de Tweede
Kamer.
- Het schilderij De Vaandeldrager is in Nederland aangekomen.
- Sinds januari 2022 heeft de
Museumvereniging een nieuwe directeur, Vera Carasso. Shula Rijxman is benoemd tot nieuwe voorzitter van de Museumvereniging en
Stichting Museumkaart.
- Irene Asscher-Vonk ontving bij haar afscheid als voorzitter
van de Museumvereniging de Museumpenning, een koninklijke onderscheiding, voor
haar tomeloze inzet voor de museumsector.
- ICOM Nederland verstrekt jaarlijks subsidies ter bevordering van internationaal contact
en grenzeloos delen van museale expertise. Ook voor internationaal onderzoek of
organisatie van internationale kennisuitwisseling kunnen aanvragen worden ingediend.
|
|
|
|---|
|
|
|
|
|---|
| | | Save the
date voor een inspirerende kennisdag vol ontmoetingen, kennisuitwisseling en
updates. Een gevarieerd programma om elkaar weer te zien en bij te praten over
actuele collectievraagstukken. De RCE organiseert deze dag samen met de
Museumvereniging en andere erfgoedpartners. Binnenkort meer informatie over
programma en aanmelding.
|
|
|
|---|
|
|
|
|
|---|
| | |
Faro spreekuur | 10 maart, 13:15-14:15, online | | | Elke tweede donderdag van de maand een
digitaal vragenuur voor vragen over het Verdrag van Faro, de uitgangspunten en
werkwijze van Faro en de praktische uitvoering ervan. Lees meer |
|
|
|---|
|
Interieurplatform | 18 maart, 13:30-16:30, online | | | Dit online interieurplatform heeft als onderwerp: Het belang van de plattegrond: is de leidende rol van de structuur lijdend? Tijdens deze kennisbijeenkomst staan de waardevolle structuren in monumentale interieurs in de schijnwerpers. Lees meer |
|
|
|---|
|
GLASS2020 | 25 maart, 9:00-17:00, Rijksmuseum Amsterdam | | | Een symposium georganiseerd
door De Glasgenoten dat het materiaal glas en hun makers vanuit verschillende
disciplines belicht. Met lezingen, discussies en
een bezoek aan de collectie van het Rijksmuseum. Lees meer |
|
|
|---|
|
Lab op pad | 25-26 maart, Museum Jan Cunen, Oss | | | Onderzoekers
van het Rijkserfgoedlaboratorium nemen hun apparatuur mee naar musea om op zaal kunstvoorwerpen
te onderzoeken en vragen te beantwoorden. |
|
|
|---|
|
Socratische dialoog | 6 april, 10:00-16:30, CollectieCentrum Nederland, Amersfoort | | | Het onderwerp van deze onderzoeksbijeenkomst voor erfgoedprofessionals is 'Systematisch racisme, objecten en monumenten in de restauratie van cultureel erfgoed'. Lees meer |
|
|
|---|
|
26th General Conference ICOM | 20-28 augustus, Praag | | | Museumprofessionals uit
alle werelddelen ontmoeten elkaar en delen kennis op de driejaarlijkse
conferentie van de International Council of Museums (ICOM). Onder de titel The Power of Museums staan vier thema’s
centraal: Purpose: Museums and Civil Society, Sustainability: Museums and
Resilience, Vision: Museum and Leadership en Delivery: Museums and New
Technologies. Lees meer |
|
|
|---|
|
|
| | |
|
|---|
|
|
.jpg?v=20220223114752 "Noorani en Van der Lingen (Mondriaan Fonds). Foto: Paul Tolenaar")
.jpg?v=20220223114827 "Talens kist schenking")
.jpg?v=20220222150315 "IMG")
.jpg?v=20220222145924 "Participatieve waardering figurentheater De Maan Mechelen copyright CEMPER")
.jpg?v=20220222155450 "A.M. (Amry) Blaupot ten Cate (1902-2002), Terra Nostra, ca. 1965, jute geappliqueerd, inv.nr. K65056")
