Onderzoek op locatie in Depot Boijmans Van Beuningen

Weblog

Onder toeziend oog van pers, publiek en relaties werd twee weken lang onderzoek gedaan naar voorwerpen uit de collectie van Museum Boijmans Van Beuningen. In hun nieuwe publieksdepot in Rotterdam gingen onderzoekers van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) aan de slag met de meest moderne apparatuur uit het Rijkserfgoedlaboratorium. Een uitgelezen kans om een kijkje achter de schermen te geven.

Museum Boijmans Van Beuningen wil een centrum zijn voor onderzoek aan en conservering van zijn collectie in het bijzonder en cultureel erfgoed in het algemeen. De opening van hun publieksdepot in Rotterdam was een goede manier om de samenwerking met de RCE voor het voetlicht te brengen. We onderzochten kunstwerken binnen het programma Erfgoed van de 20e eeuw en enkele andere werken op aanvraag van het museum.

[Tekst gaat verder onder de afbeelding]

Onderzoekers die kijken naar de structuur van een modern schilderij
Beeld: Rob Becker
Sandra Kisters en Christel van Hees (beiden Boijmans van Beuningen) bestuderen met Klaas Jan van den Berg (RCE) een schilderij van Karel Appel

Meester van de Heilige Veronica

Met restaurator Eva van Zuien onderzocht de RCE het drieluik van de zogenaamde Meester van de Heilige Veronica. Het museum verwierf dit schilderij in 2018 ter voorbereiding op een eventuele restauratie. Met 2D-XRF-scanning brengen we onder andere in beeld waar op de schilderingen eerdere restauraties aanwezig zijn en uit welke tijd deze kunnen dateren.

In het false-colour beeld van de Madonna is in rood en groen te zien waar retouches met zinkwit (na 1850) en met titaandioxide (na 1920) zijn aangebracht. Ook geven de scans informatie over de schildertechniek. Zo zie je bijvoorbeeld dat de kleding van de Madonna met verschillende blauwe pigmenten is geschilderd en dat koperhoudende pigmenten (blauw in de scan) zijn gebruikt in schaduwen en ogen.

[Klik op afbeelding om te vergroten]

Piet Mondriaan

Compositie met kleurvlakjes uit 1917 van Piet Mondriaan is onderzocht met 2D-XRF-scanning om inzicht te krijgen in de verdeling en samenstelling van de pigmenten. De focus in dit onderzoek ligt op de kleurvlakjes die met cadmiumgeel zijn geschilderd.

In het project ‘Begrijpen en voorspellen van uiterlijk van schilderijoppervlakken van Appel, Mondriaan en Schoonhoven’ onderzoeken we uitgebreid de oorzaken van de degradatie van cadmiumgeel in de schilderijen van Mondriaan. Dit doen we samen met Kunstmuseum Den Haag, Museum Boijmans Van Beuningen en het Kröller-Müller Museum.

[Klik op afbeelding om te vergroten]

Yayoi Kusama

Infinity Mirror Room - Phalli’s Field (Floor Show) 1965/1998, uit de collectie van Boijmans Van Beuningen, is een sleutelwerk in het oeuvre van Yayoi Kusama. Samen met restaurator Carien van Aubel onderzoeken we de samenstelling van de materialen die zijn gebruikt, ter voorbereiding op een toekomstig restauratieproject. Dit onderzoek is gestart tijdens de opening van het nieuwe depot van het museum. We gebruikten de mobiele apparatuur uit ons Rijkserfgoedlaboratorium.

Met de zogenaamde FTIR techniek is de vulling van de rood gestipte vormen geanalyseerd; een polyester (PET) vezelmateriaal. En met Raman spectrometrie werd de samenstelling van de rode kleurstof van de gestipte katoenen vormen onderzocht. Dit werd gedaan door collega Rika Pause, onder toeziend oog van Carien van Aubel.

[Klik op afbeelding om te vergroten]

Het onderzoek in het openbare Depot Boijmans Van Beuningen bood een uitgelezen kans om ons gezamenlijke onderzoek live te doen. Het is de bedoeling deze visueel aantrekkelijke manier verder uit te breiden en in te passen in het programma Erfgoed van de 20e eeuw en andere onderzoekslijnen. Zo krijgen én delen we meer kennis over het ontstaan van ons culturele erfgoed, en het beheer en behoud daarvan.